Samobójstwa wśród nastolatków są w obecnych czasach istotnym problemem, nie tylko na świecie, ale i w Polsce. Stanowią przyczynę 23% zgonów w grupie wiekowej do 19 lat. Otoczenie, czy zamożność rodziny nie determinują ryzyka zagrożenia. Problem może dotyczyć bowiem młodzieży ze wszystkich środowisk i warstw społecznych. Dlatego tak istotne jest, aby go zrozumieć.
Samobójstwa wśród nastolatków- niechlubne liczby
Na samym początku warto zadać sobie pytanie o przyczynę samobójstw lub prób samobójczych wśród młodych osób. Nastolatki targają się na życie głównie z powodu zaburzeń:
- psychicznych (50-98%),
- depresyjnych (60-80%),
- zachowania (50-80%).
W Polsce samobójstwa są pierwszą przyczyną śmierci wśród dzieci i młodzieży – stanowią 23% wszystkich zgonów w grupie wiekowej do 19 lat. Wskaźnik samobójstw wynosi z kolei 16,9 (na sto tysięcy). Według WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) wynik ten zalicza Polskę do pierwszej dwudziestki krajów na świecie.
Jak podaje Komenda Główna Policji, w 2018 roku w naszym kraju na życie targnęło się 746 nastolatków w wieku 13-18 lat. To o 44 osoby więcej niż rok wcześniej. Z drugiej strony zmniejszyła się liczba zgonów nastolatków w wyniku prób samobójczych. Odnotowano 92 przypadki śmiertelne, rok wcześniej – 115. W samym 2018 roku było jednak 5 samobójstw u dzieci do 12 roku życia (!) i 92 samobójstwa u młodzieży.
Czas i miejsce
Jak wynika ze statystyk, największe liczby samobójstw odnotowuje się w styczniu i maju. Dlaczego? Być może jest to związane z „gorącym” okresem w szkole i wzmożonym stresem wynikającym z obawy o oceny lub promocję do kolejnej klasy. Przyczyny prób samobójczych są jednak złożone. Nie można jednoznacznie podać powodu. Czynnikami ryzyka są zaburzenia u dziecka, wrażliwość, ale także trudności rówieśnicze i rodzinne. Podjęcie przez nastolatka próby samobójczej jest również bardziej prawdopodobne w okresie kryzysu społeczno-ekonomicznego, rodzinnego i indywidualnego (np. utrata ukochanej osoby, odkrycie swojej orientacji seksualnej, problemy w rodzinie, trudności w ustaleniu tożsamości, odmienne poglądy).
Samobójstwa w ujęciu globalnym – dane WHO
Według WHO:
- W ciągu ostatnich 45 lat wskaźnik samobójstw wzrósł o 60% na całym świecie.
- 20 razy częściej dochodzi do prób samobójczych (niezakończonych śmiercią).
- W Europie, szczególnie w Europie Wschodniej, wysokie wskaźniki samobójstw odnotowano zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet.
- W państwach wschodniego regionu Morza Śródziemnego i republiki Azji Środkowej wskaźniki samobójstw są najniższe.
- Prawie 30% wszystkich samobójstw na świecie ma miejsce w Indiach i Chinach.
- 55% samobójstw na świecie dotyczy osób w wieku od 15 do 44 lat.
- Liczba samobójstw wśród młodzieży rośnie w największym tempie.
- Odsetek samobójstw wśród młodych ludzi wzrósł do tego stopnia, że obecnie stanowią grupę najbardziej zagrożoną w jednej trzeciej wszystkich krajów.
Pamiętajmy – młody człowiek, który odczuwa dyskomfort psychiczny i rozważa myśl o odebraniu sobie życia, często nie ma już energii lub nie jest przekonany do szukania pomocy u innych. Naszą rolą jest odpowiednie odczytanie sygnałów. Jakich? O tym na moim blogu przeczytacie już niebawem.