Substancje psychoaktywne mają ogromny wpływ na organizm zarówno pod kątem fizycznym, jak i psychicznym. Długotrwałe przyjmowanie narkotyków czy spożywanie alkoholu może prowadzić do fobii czy psychozy. Jaki wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne mają substancje psychoaktywne? Jak wpływają na mózg?
Przewlekłe przyjmowanie substancji psychoaktywnych prowadzi do uzależnień, zagrażających zdrowiu i życiu człowieka. Zgodnie z polskim prawem do tego typu substancji zalicza się m.in. narkotyki, dopalacze, leki uspokajające, lotne rozpuszczalniki czy alkohol. Jaki wpływ mają one na zdrowie psychiczne pacjenta?
Skutki przyjmowania substancji psychoaktywnych
Przyjmowanie substancji psychoaktywnych wiąże się ze skutkami ubocznymi krótkoterminowymi i długoterminowymi. Efekty zależne są od rodzaju przyjmowanej substancji, jednak do krótkoterminowych skutków można zaliczyć obniżone bądź podwyższone ciśnienie krwi, szybsze bądź wolniejsze bicie serca, zaburzenia świadomości, nudności, problemy z układem trawiennym, a także zła ocena sytuacji czy skłonność do podejmowania ryzyka.
Skutki długoterminowe to m.in. choroby układu krążenia, problemy z oddychaniem, uszkodzenie nerek lub wątroby.
Substancje psychoaktywne – jak wpływają na mózg?
Wszystkie substancje psychoaktywne wpływają na mózg. Wywołują one pożądane emocje i reakcje. Zażywanie narkotyków zmienia percepcję. Wiele substancji pobudzających przypomina naturalne neuroprzekaźniki, co wpływa na różne receptory w mózgu. Wszystkie odczuwane emocje w stanie pobudzenia są pożądane przez mózg. Silne uzależnienie powoduje, że organizm ludzki domaga się kolejnej dawki emocji.
Dlaczego uzależnienie od substancji psychoaktywnych przychodzi łatwo? Mózg z natury zaprogramowany jest na przetrwanie. Pozytywne działania, a także emocje nagradzane są dużą ilością dopaminy. Ta wydziela się m.in. podczas seksu czy uprawiania sportu. Substancje psychoaktywne uwalniają do mózgu duże ilości dopaminy, co skutkuje chwilowym poczuciem szczęścia. Mózg – pamiętając to uczucie – dąży ponownie do stanu ekstazy. Ludzki mózg nie analizuje tego, co jest dobre, a co złe. Dużą rolę odgrywa stan euforii. Stąd chęć ponownego sięgnięcia po szkodliwe substancje.
Wybrane narkotyki powodują nagłe wyrzuty dopaminy, a także noradrenaliny – ich nadmiar niszczy komórki nerwowe. Natomiast długotrwale zażywanie np. metaamfetaminy może doprowadzić do obumierania całych struktur nerwowych. W jaki sposób wpływa to na procesy myślowe? Uszkodzone komórki nie przesyłają odpowiednich impulsów.
Halucynacje, paranoje i omamy
Nawet jednorazowe przyjęcie substancji psychoaktywnych może doprowadzić do halucynacji, omamów, a także paranoi. Jakie są jeszcze skutki? To bezsenność, stany lękowe, a także skłonność do agresji.
Częste przyjmowanie substancji psychoaktywnych zwiększa tolerancję organizmu. Osoba uzależniona, aby uzyskać efekt euforyczny musi przyjąć większe dawki. W przypadku braku narkotyku występują objawy absencyjne, jak lęk, niepokój, senność, depresja, zmiany nastrojów czy bóle mięśniowe.
