Wiele osób zadaje pytanie – czy depresja powoduje uzależnienie, czy jest wręcz odwrotnie? Te dwa schorzenia często występują razem i bez wsparcia specjalisty może być trudno ustalić, które z nich należy leczyć jako podstawowe. Poniżej kilka najważniejszych informacji o objawach depresji oraz jej wpływie na mechanizmy uzależnienia.
Czy to już depresja?
Dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wskazują, że na depresję może cierpieć około 300 milionów ludzi na całym świecie. Zaznaczyć jednak trzeba, że depresja jest często mylona z obniżonym nastrojem (zwłaszcza w okresie prób odstawienia substancji psychoaktywnych). Obniżony nastrój jest w takim momencie sytuacją naturalną, lecz pacjent może odbierać go jako początki depresji. W jaki sposób rozpoznać u siebie lub u swoich bliskich tę chorobę? Wśród najpopularniejszych symptomów depresji znajdują się:
- Kłopoty z koncentracją, zapamiętywaniem szczegółów i podejmowaniem decyzji,
- Zmęczenie,
- Poczucie winy i bezradności,
- Pesymizm,
- Bezsenność lub zbyt dużo snu,
- Drażliwość,
- Niepokój,
- Utrata zainteresowania rzeczami niegdyś przyjemnymi,
- Przejadanie się lub utrata apetytu,
- Bóle, bóle głowy lub skurcze, które nie ustępują,
- Problemy trawienne, które nie ustępują, nawet podczas leczenia,
- Myśli lub próby samobójcze.
Gdy zgłosisz się do specjalisty, z pewnością zada Ci kilka podstawowych pytań:
- Kiedy zaczęły się Twoje objawy?
- Jak długo trwają?
- Jak mocno odczuwasz ich skutki w codziennym życiu?
- Czy w Twojej rodzinie występuje depresja lub inne choroby psychiczne?
- Czy w przeszłości nadużywałeś alkoholu lub substancji psychoaktywnych?
Uzależnienie i depresja
Szacuje się, że dziewięć milionów dorosłych na świecie ma problemy ze zdrowiem psychicznym i jednocześnie walczy z uzależnieniem od alkoholu lub narkotyków. Niestety, tylko około 7% z nich otrzymuje wsparcie w leczeniu obu tych stanów.
Dlaczego osoby w depresji sięgają po substancje uzależniające? Działanie niewielkiej dawki alkoholu lub narkotyku na organizm przynosi im faktyczne rozluźnienie i poprawia nastrój. Zaznaczyć jednak trzeba, że jest to stan krótkotrwały, a przekroczenie pewnej dawki powoduje skutki dokładnie odwrotne – nasilenie się objawów depresji. Oprócz nasilenia się objawów depresji, w przypadku narkotyków istnieje także ryzyko wpadnięcia w stan psychozy (polega na zakłóceniu postrzegania, przeżywania i oceny rzeczywistości).
Z drugiej strony – wyniki amerykańskich badań wykazały, że nadużywanie narkotyków w okresie nastoletnim aż czterokrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia depresji. Jest to kolejny argument potwierdzający, że depresja i uzależnienia bardzo często mogą iść ze sobą w parze.
Podsumowując – chorowanie na depresję oraz nieustanne próby „poprawiania” sobie humoru alkoholem lub narkotykami niosą za sobą ryzyko uruchomienia mechaników uzależnienia. Z kolei, gdy nadużywanie substancji psychoaktywnych łączy się z depresją, symptomy choroby zwykle się wzmacniają. A jeśli jedno zaburzenie leczy się bez brania pod uwagę drugiego, powrót do zdrowia jest o wiele trudniejszy.
