Żałoba jest bardzo indywidualnym doświadczeniem – nie ma dobrego lub złego sposobu na przeżywanie jej. To, jak przeżywasz żałobę, zależy od wielu czynników. W tym Twojej osobowości i stylu radzenia sobie z trudnościami, doświadczenia życiowego i tego, jak ważna była dla Ciebie strata. A dlaczego żałoba jest tak istotna? I jakie są największe mity, które jej dotyczą? Odpowiadam poniżej.
Proces żałoby wymaga czasu. Uzdrowienie następuje stopniowo; nie można go przyspieszyć – i nie ma „normalnego” harmonogramu żałoby. Niektórzy ludzie zaczynają czuć się lepiej w ciągu kilku tygodni lub miesięcy. Dla innych proces żałoby trwa dłużej. Bez względu na to, jak przeżywasz żałobę, ważne jest, aby być cierpliwym wobec siebie i pozwolić, aby proces przebiegał zgodnie z indywidualnym rytmem.
Mity i fakty dotyczące żalu i żałoby
Mit: Ważne jest, aby „być silnym” w obliczu straty.
Fakt: Uczucie smutku, przerażenia lub samotności jest normalną reakcją na stratę. Płacz nie oznacza, że jesteś słaby. Nie musisz „chronić” swojej rodziny lub przyjaciół, zakładając maskę odważnej osoby. Okazywanie prawdziwych uczuć może pomóc im i Tobie.
Mit: Jeśli nie płaczesz, oznacza to, że nie żałujesz straty.
Fakt: Płacz jest normalną reakcją na smutek, ale nie jest jedyną. Ci, którzy nie płaczą, mogą odczuwać ból tak samo głęboko, jak inni. Mogą po prostu mieć inne sposoby okazania tego.
Mit: Żałoba powinna trwać około roku.
Fakt: Nie ma określonych ram czasowych na żałobę. To, jak długo to trwa, różni się w zależności od osoby. Niemniej jednak mówi się o roku w kontekście przeżycia wszystkich świąt, uroczystości rodzinnych, czy ważnych dat bez obecności osoby zmarłej.
Mit: Kontynuowanie normalnego trybu życia oznacza zapominanie o stracie.
Fakt: Pójście dalej oznacza, że zaakceptowałeś swoją stratę – ale to nie to samo, co zapomnienie. Możesz kontynuować swoje życie i zachować pamięć o kimś lub czymś, co utraciłeś, jako ważną część siebie.
Mit: Żałoba = depresja.
Fakt: Choć obie mają pewne punkty wspólne (płacz, głęboki smutek, apatię), to żałoba jest zwykłą reakcją na znaczną stratę. W momencie, gdy faktycznie nie potrafimy jej przejść w prawidłowy sposób, może wywoływać depresję. Nie jest jednak równoznaczna z nią.
Jak radzić sobie z procesem żałoby?
Podczas gdy żałoba po stracie jest nieuniknioną częścią życia, istnieją metody, aby poradzić sobie z bólem, pogodzić się z żalem i ostatecznie znaleźć sposób, aby pozbierać się i ruszyć dalej z życiem.
- Zaakceptuj swój ból.
- Zaakceptuj, że smutek może wywołać wiele różnych i nieoczekiwanych emocji.
- Zrozum, że możesz przeżywać żałobę na swój sposób.
- Szukaj bezpośredniego wsparcia u osób, którym na Tobie zależy.
- Poszukaj wsparcia u profesjonalistów (np. skorzystaj z terapii).
Kiedy smutek nie znika
W miarę upływu czasu po znaczącej stracie, takiej jak śmierć bliskiej osoby, uczucie smutku, odrętwienia lub złości stopniowo ustępuje. Te i inne trudne emocje stają się mniej intensywne. Jeśli jednak z czasem nie czujesz się lepiej lub Twój smutek się pogarsza, może to oznaczać, że Twój stan wymaga wsparcia profesjonalisty. Według szacunków żałoba powikłana, inaczej patologiczna dotyczy ok. 10-20% osób dotkniętych stratą. W takiej sytuacji nawet kilka sesji może pozwolić Ci oswoić swoje emocje i powrócić do spokojniejszego życia. Terapeutycznym celem będzie doprowadzenie Cię do miejsca, w którym możesz żyć ze stratą w zdrowy sposób.
Na koniec warto przytoczyć słowa irlandzkiej pisarki – Ceceli Ahern: “Żałoba jest elementem pomagania samemu sobie.”
