Prężność psychiczna. Czy determinuje to, w jaki sposób odbieramy świat i jak otoczenie oddziałuje na nas i nasze emocje? I czy może wpłynąć na skłonność do popadania w uzależnienia? Odpowiadam poniżej.
Czym jest prężność psychiczna?
Odporność psychiczną, czy też prężność psychiczną zdefiniować można jako naszą zdolność do pomyślnego przystosowania się do zadań życiowych w obliczu niekorzystnej sytuacji społecznej lub niekorzystnych warunków. Nieszczęścia i stres mogą bowiem dotyczyć różnych obszarów naszego życia: problemów rodzinnych, w relacjach, czy związanych z pracą i finansami. Prężność psychiczna postrzegana jest również jako istotny zasób prozdrowotny. Co to oznacza w praktyce? Wysoka odporność psychiczna sprzyja doświadczaniu większej liczby emocji pozytywnych, a także sprawia, że lepiej radzimy sobie z emocjami trudnymi- smutkiem, złością czy lękiem. Dodatkowo osoby, które charakteryzuje wysoki poziom prężności psychicznej są mocniej “chronione” w przypadku doświadczania obciążających wydarzeń i mniej narażone na uruchomienie się zachowań depresyjnych.
Styl życia ma wpływ na prężność psychiczną
Nasz styl życia zmienił się dość dramatycznie w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat, głównie z powodu postępu technologicznego i Internetu. Dr Martin Hilbert z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis obliczył, że codziennie otrzymujemy pięć razy więcej informacji niż w 1986 r. Ilość informacji, które wytwarzamy w ciągu dnia za pośrednictwem poczty elektronicznej, portali społecznościowych i wiadomości tekstowych, jest równa objętości sześciu gazet, w porównaniu z dwoma i pół w latach osiemdziesiątych. Żyjemy w przeciążeniu poznawczym, a przecież istnieje granica tego, z iloma rzeczami nasz mózg może sobie poradzić w tym samym czasie. Duża liczba danych, presja społeczeństwa, szybkość życia – to z kolei może nadwyrężyć naszą odporność, doprowadzając do zmian w zachowaniu, sposobie myślenia i reakcji na bodźcie zewnętrzne.
Uzależnienie a prężność psychiczna
Warto przyjrzeć się wynikom badań, które ukazały się w magazynie Science Direct.* Badaniami objęto 90 osób uzależnionych od alkoholu, które zgłosiły się dobrowolnie lub zostały skierowane na terapię antyalkoholową do Poradni Leczenia Uzależnień w Łodzi. Poniżej najważniejsze wnioski:
- osoby uzależnione od alkoholu wykazują nieco niższy poziom prężności w porównaniu z ogólną populacją,
- dotyczy to głównie trzech aspektów: wytrwałości i determinacji w działaniu; otwartości na nowe doświadczenia i poczucia humoru; tolerowania niepowodzeń i traktowania życia jako wyzwania,
- płeć ani wiek badanych nie miały dużego wpływu na otrzymane wyniki.
Można zatem śmiało powiedzieć, że istnieje silne powiązanie między prężnością psychiczną, a uzależnieniem. Właśnie dlatego podczas terapii tak istotne jest, aby spojrzeć holistycznie na osobę, jej problem i historię. Być może uzależnienie od alkoholu, narkotyków, czy innych substancji niebezpiecznych jest czubkiem góry lodowej. A podczas sesji razem z doświadczonym terapeutą będziesz mógł nie tylko zaopiekować się obszarem uzależnień, ale także przyjrzeć się swojemu całemu życiu.
*”Prężność psychiczna a zadowolenie z życia osób uzależnionych od alkoholu”, Nina Ogińska-Bulik Uniwersytet Łódzki, Instytut Psychologii, Łódź, Polska