Wiele osób uzależnionych ma współistniejące schorzenia psychiczne, takie jak choroba afektywna dwubiegunowa. Choroba afektywna dwubiegunowa, znana niegdyś jako „depresja maniakalna”, powoduje wahania nastroju pomiędzy intensywnymi wzlotami i upadkami emocjonalnymi. Co istotne – choroba ta zwiększa prawdopodobieństwo nadużywania narkotyków i alkoholu. Z drugiej strony – używki często pogarszają jej objawy.
Współwystępująca choroba afektywna dwubiegunowa i uzależnienie
Osoby z chorobą dwubiegunową doświadczają radykalnych zmian nastroju. Te „epizody” mogą trwać kilka dni lub tygodni. Mogą zdarzać się nawet kilka razy w tygodniu lub w roku. Jakie czynniki wpływają na rozwój choroby? Brak równowagi chemicznej w mózgu i genetyka, ale także traumatyczne środowisko. A jakie są skutki chorowania? Zaburzenie może prowadzić do kłopotów finansowych i prawnych, rozwoju uzależnień, problemów w relacjach i samobójstw. Wiele osób z chorobą afektywną dwubiegunową posiada pokusę nadużywania leków, narkotyków lub alkoholu w celu złagodzenia problemów spowodowanych ich stanem. Jest to jednak pierwszy krok do uruchomienia mechanizmów uzależnienia.
Istnieją cztery rodzaje epizodów, które mogą wystąpić u osób z chorobą afektywną dwubiegunową. Zawierają:
Epizody maniakalne
Podczas epizodu maniakalnego osoba z chorobą afektywną dwubiegunową może być nadmiernie wesoła lub agresywna. Te epizody trwają tydzień lub dłużej i mogą wymagać hospitalizacji.
Epizody hipomanii
Istnieją tylko subtelne różnice między epizodem hipomanii a epizodem maniakalnym. Główna różnica polega na tym, że epizody hipomanii są krótsze, trwają co najmniej cztery dni i są mniej dotkliwe.
Duże epizody depresyjne
Te epizody sprawiają, że ludzie są przygnębieni i / lub niezainteresowani jakąkolwiek aktywnością. Aby spełnić kliniczną definicję epizodu, nastrój depresyjny osoby musi trwać co najmniej dwa tygodnie.
Epizody mieszane
Niektóre osoby z chorobą afektywną dwubiegunową mają mieszane epizody. Te epizody obejmują cechy epizodów maniakalnych, hipomanii i dużej depresji.
Zaburzenie dwubiegunowe wywołane substancjami psychoaktywnymi
Wielu chorych próbuje samodzielnie “leczyć” pojawiające się objawy choroby afektywnej dwubiegunowej stosując alkohol lub używki. Takie zachowania może stać się wstępem do rozwoju uzależnienia. Z kolei w przypadku osób, które są uzależnione częste używanie narkotyków powoduje fizyczne zmiany w mózgu. Najbardziej wyrazistą zmianę zaobserwować można w “systemie nagrody”, który sprawia, że używanie narkotyków lub alkoholu jest odczuwane jako przyjemność. Jednak zmiany w układzie nagrody w mózgu prowadzą do kompulsywnych zachowań związanych z poszukiwaniem używek. Należy zaznaczyć, że nawet u osób, które były zdrowe psychicznie nim popadły w nałóg, mogą pojawić się objawy choroby dwubiegunowej. Z drugiej strony – symptomy choroby afektywnej dwubiegunowej często przypominają te, które towarzyszą uzależnieniu. Osoba, która przechodzi epizod manii, może wyglądać i zachowywać się jak ktoś pod wpływem substancji niebezpiecznych np. ma podwyższony nastrój i dodatkową energię. Osoby z ciężkim epizodem depresyjnym mogą również mieć takie same objawy, jak osoby na odwyku.
Leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej i uzależnienia
Osoba uzależniona, która boryka się także ze współwystępującą chorobą afektywną dwubiegunową, potrzebuje pomocy specjalisty w postawieniu podwójnej diagnozy i wytyczeniu skutecznej ścieżki leczenia. Ponieważ objawy obu chorób mogą się pokrywać, ważne jest, aby udać się do doświadczonego psychiatry i psychoterapeuty. Leczenie współwystępujących zaburzeń wymaga bowiem jednoczesnego rozwiązania obu problemów.